Czym są liposomy i do czego służą?
Liposomy są to bardzo małe, kuliste struktury, zbudowane z podwójnej warstwy lipidowej. Są pęcherzykami wypełnionymi wodą (lub wodnym roztworem). Otoczonych warstwą lipidową. Otoczka liposomów jest zbudowana analogicznie do błon biologicznych.
Często jest to fosfatydylocholina – ta sama substancja, która występuje w błonie komórkowej w organizmie człowieka. Możemy ich używać jako mikroskopijne kapsułki wypełnione rozmaitymi substancjami biologicznie czynnymi, np. witaminą C, glutationem czy lekami.
Liposomy posiadają zdolność do transportowania zarówno wody, jak i substancji tłuszczowych, co czyni je idealnym systemem transportującym substancje potrzebne komórkom naszego ciała.
Zastosowanie liposomów
Liposomy – między innymi – mają zastosowanie medycynie. Leki antywirusowe albo antybakteryjne są zamykane w liposomach i uwalniane po to, aby przez długotrwałe, zrównoważone uwalnianie, zmniejszyć toksyczność, wydłużając jednocześnie długość działania leku.
W większości agresywnych terapii największym problemem są skutki uboczne stosowanych leków np. terapia nowotworów. Zastosowanie liposomów pozwala na wyeliminowanie, czy też drastyczne obniżenie tych efektów, a dodatkowo pozwala na stosowanie niższych dawek leku, przy jednoczesnym wydłużonym czasie działania. Liposomy muszą być oczywiście odpowiednio stabilne, szczelne oraz uwalniać swą zawartość powoli w określonym miejscu, by jak najbardziej przedłużyć czas ekspozycji na lek.
Powstają coraz bardziej zaawansowane systemy transportu, dostarczania substancji do komórek skóry, tkanek, a nawet miejsc zapalnych. Jest to bardzo ważne ze względu na swój cel.
Coraz częściej liposomy znajdują zastosowanie w kosmetyce. W tym przypadku traktuje się liposomy jako czynniki, które zwiększają wchłanialność substancji przez skórę czy naskórek.
Warto wspomnieć o rynku suplementacyjnym, gdzie producenci stosują innowacyjne preparaty o niezwykle wysokiej biodostępności. Dlatego też stosowane dawki witamin (lub innych substancji prozdrowotnych) mogą być zdecydowanie niższe, a i tak efekt znakomity.
Rekomendujemy brytyjską firmę Lipolife, która wytwarza suplementy w oparciu o technologię liposomów w europejskim laboratorium w warunkach zgodnych HACCP oraz z wykorzystaniem składników wolnych od GMO i pochodzących tylko z obszaru Europy.
W internecie można odnaleźć artykuły, które opisują sposoby na wytwarzania liposomów domowym sposobem. W praktyce nie jest to, niestety, takie proste…
- Do powstania liposomu z prawdziwego zdarzenia potrzebna jest duża ilość wysokiej jakości fosfatydylocholiny, co jest niezwykle trudne do uzyskania w warunkach domowych. Produkty liposomalne Lipolife zawierają minimum 400 mg fosfatydylocholiny na 5 ml preparatu.
- Do wytwarzania liposomów niezbędny jest odpowiedni park maszynowy, zwłaszcza jeżeli mowa jest o nanotechnologii, którą posługuje się LipoLife. W warunkach domowych niemożliwe jest, aby wytworzyć liposomy o właściwym (bardzo małym) rozmiarze. Liposomy w suplementach diety Lipolife mają średnicę od 100 do 500 nm.
- Liposomy są dość niestabilne, co stanowi jedno z największych wyzwań w procesie ich produkcji. Lipolife wykorzystuje tylko stabilizowane struktury liposomalne.
- Liposomy (np. witamina C, glutation, itp.) są wyjątkowo nietrwałe w obecności tlenu. Lipolife dokłada wszelkich starań, aby produkty na etapie produkcji nie miały kontaktu z tlenem.
Lista produktów w naszym sklepie – suplementy liposomalne – kliknij tutaj!
Liposomy możemy podzielić na liposomy sztuczne i liposomy naturalne.
Liposomy naturalne w warunkach naturalnych, lipidy (cholesterol, trójglicerydy i in.) transportowane są w środowisku wodnym organizmu, z krwią i płynem tkankowym w postaci cząsteczek lipoprotein. Mają one postać pęcherzyków lub dysków otoczonych podwójną lub pojedynczą warstwą lipidową błony, zbudowaną z fosfolipidów, które otacza łańcuch – białka apolipoproteiny.
Fosfolipidy składają się z hydrofilowej „głowy” i hydrofobowego „ogona”.
Gdy fosfolipidy są umieszczone w roztworze wodnym, hydrofobowe ogony umiejscawiają się naprzeciw siebie w celu „odpychania” cząsteczek wody i jednocześnie formują specjalną podwójną warstwę, podczas gdy hydrofilowe „głowy” tworzą mostki wodorowe z cząsteczkami wody.
Podwójna warstwa lipidowa prowadzi do utworzenia zamkniętej przestrzeni (liposomu) i całkowicie odgranicza cząsteczki wody od hydrofobowego „ogona”.
Biodostępność
Zwyczajna kapsułka lub tabletka, którą zażywamy, musi najpierw przedostać się z jamy ustnej do dalszych odcinków układu trawiennego, aby w końcu zostać wchłonięta w jelicie cienkim.
Podczas tego procesu enzymy trawienne w jamie ustnej i żołądku, kwasy żołądkowe, żółciowe i bakterie jelitowe rozkładają składniki odżywcze, zanim zostaną one ostatecznie przetworzone w wątrobie i staną się dostępne dla komórek organizmu.
Fosfolipidy nie przepuszczają do swojego wnętrza soków trawiennych. Ta cecha czyni je idealnym sposobem na dostarczanie do komórek ciała substancji o kwaśnym odczynie lub podatnych na działanie enzymów trawiennych.
Transport
Kiedy tylko liposom znajdzie się w świetle jelita cienkiego, od razu zostaje wchłonięty przez komórki nabłonka jelita cienkiego, znajdujące się w kosmkach jelitowych. Następnie liposomy te bezpiecznie wędrują układem limfatycznym do różnych narządów ciała.
Zaletą liposomów jest to, że są tak małe, że mogą bez problemu przechodzić przez ściany naczyń krwionośnych, szczególnie gdzie występują stany zapalne (wtedy ściany naczyń krwionośnych mają spore przestrzenie międzykomórkowe). Dzięki temu liposomy mogą opuścić naczynie krwionośne i skupić się na miejscu, w którym występuje stan zapalny. Normalne ściany naczyń krwionośnych są słabo przepuszczalne, dając taki efekt, że liposomy będą tak długo krążyć, aż nie natrafią na miejsce stanu zapalnego, spowodowanego bakterią, wirusem lub nowotworem. Sprawia to, że liposom kumuluje się w obrębie zapalenia dając pożądany efekt.
Sposób dostarczania składników odżywczych na poziomie wewnątrzkomórkowym odbywa się to na kilka sposobów:
- Endocytoza – proces, w którym liposom przedostaje się do wnętrza komórki bez przechodzenia przez błonę komórkową. To komórka pochłania liposom, tworząc pęcherzyk ograniczony błoną (tzw. endosom).
- Adsorpcja – liposom przylega do błony komórkowej i uwalnia swoją zawartość do wnętrza komórki.
- Fuzja – warstwa fosfolipidowa liposomu łączy się bezpośrednio z błoną komórkową, a zawartość liposomu przedostaje się do przestrzeni wewnątrzkomórkowej.
- Wymiana lipidów – zawartość liposomu i wnętrza komórki ulegają zamianie.
